ΑΛΦΑ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ

ΑΛΦΑ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ / ALFA MYLOPOTAMOU

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    GR             

• Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμο Μυλοποτάμου (Εξερευνήστε το χωριό μας (streetview)...... ) 
  Απέχει 24 χλμ. Από το Ρέθυμνο και βρίσκεται σε υψόμετρο 190 μ. Είναι κτισμένο δυτικά του Περάματος και βόρεια της Ελεύθερνας
  Παλαιότερα αποτελούνταν από δύο οικισμούς την Απάνω Αλφά και την Κάτω Αλφά. Αναφέρεται στην επαρχία Μυλοποτάμου το 1577 από το Fr. Barozzi, (P27v) ως Alfa Cato και Alfa Apano, από τον Καστροφύλακα (K173) Alfa με 113 κάτ. το 1583 και από το Βασιλικάτα (Μνημεία Κρητ. Ιστ. V, σ. 135) Alpha.
  Στην Τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρεται Alfa με 24 χαράτσια (Ν. Σταυρινίδη, Μεταφράσεις Β', σ. 129).
  To 1881 αναφέρεται Αλφά στο δήμο Μα(ρ)γαριτών με 182 Χριστιανούς και 37 Τούρκους κατοίκους.
  Το 1900 βρίσκεται ακόμα στον ίδιο δήμο με 265 κατ.
  Το 1940 αναφέρεται η Αλφά με 414 κάτ.,
  το 1951 με 409,
  το 1961 με 328,
  το 1971 με 286 κάτ. και
  το 1981 με 282.
  Στη θέση Τροχάλα, κοντά στο χωριό Χαμαλεύρι, σε απόσταση 6 χλμ. από την Αλφά, βρέθηκε κομμάτι πιθαριού με επιγραφή της πρώτης Βυζαντινής περιόδου, σε 4 στίχους, που πιστεύεται ότι αφορούν την Αλφά:
  
  ICXCPKΑ
  ΜΤΟΧΑΛ
  ΟΧΑΛΦΑ ΕΓ
  ΙΙΟΧΑΛΦΑ
  
  Ο Paul Faure(στο Bulletin de l’ Association Budé, 1965, τόμ. XXIV) την ερμηνεύει ως εξής: IηCούςXριCτόςνιKΑ και το επόμενο τμήμα «Εγώ ειμί το άλφα και το Ωμέγα»(Αποκάλυψις Ι,8). Πιστεύει δηλαδή ότι η ονομασία του χωριού προέρχεται από την παραπάνω Βιβλική φράση στηριζόμενος και στο γεγονός ότι στην Αλφά υπήρχε το βαπτιστήριο της περιοχής.
  Στην περιοχή του χωριού ορύσσεται ένα είδος πέτρας, ο υπύλευκος μαργαϊκός ασβεστόλιθος (Ελ. Πλατάκης), εύκολα επεξεργάσιμη αλλά πολύ σκληρή, με την πάροδο του χρόνου. Είναι περισσότερο γνωστή ως αλφόπετρα (η πέτρα ονομάστηκε έτσι λόγω του ονόματος του χωριού και όχι το αντίθετο, όπως πολλοί πιστεύουν).
  Από αυτήν την πέτρα έχουν κτιστεί πολλές εκκλησίες στην Κρήτη, όπως η Μονή Αρσανίου, ο Άγιος Μηνάς Ηρακλείου, ο Άγιος Γεώργιος Ρεθύμνου και η Αγία Σοφία. Η επεξεργασία της αλφόπετρας, είναι εξαιρετικά επίπονη και οι επαγγελματίες που ασχολούνται με την αλφόπετρα τείνουν να εξαφανιστούν τελείως, λόγω της τεχνολογικής προόδου στον σχετικό τομέα. Με την ιδόρρυθμη αυτή πέτρα ασχολείται σε άρθρο του ο Κώστας Κατσιράκης. 
  Άλλη περισσότερο πιθανή εκδοχή για την προέλευση του ονόματος του χωριού είναι από το επίθετο αλφάς-αλφή-αλφού που σημαίνει λευκός. Συνδέεται έτσι με την ύπαρξη της πέτρας του χωριού και του χρώματός της.
  Το χωριό πρωτοκτίστηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο. Στην τοποθεσία Μνήματα έχουν βρεθεί 300 περίπου τάφοι σκαμμένοι στους βράχους. Οι παλαιότερες οικογένειες είναι οι Καφάτηδες, Βασιλάκηδες, Βολτυράκηδες, Καληγιάννηδες και Μουντάκηδες. Επί Τουρκοκρατίας κατοικούνταν από Τούρκους και Έλληνες. Οι εκκλησίες του χωριού είναι: Παναγία – Κοίμηση της Θεοτόκου, χτίστηκε το 1978, ο Άγιος Χαράλαμπος, παλιά εκκλησία που πρόσφατα ανακαινίστηκε, Προφήτης Ηλίας, Άγιος Αντώνιος, Άγιος Γεώργιος και Σωτήρας Χριστός, όλες, παλιές εκκλησίες.
  Στην τοποθεσία Φλασκιές υπάρχει σπήλαιο, σκαμμένο από ανθρώπινο χέρι, μέχρι βάθους 10 μ. Στη μέση του σπηλαίου, υπάρχει μια κολώνα ως χώρισμα. Οι βοσκοί της περιοχής μάντριζαν σε αυτήν, τα πρόβατα τους.
  Η Αλφά εκτός από την πέτρα της, είναι πολύ γνωστή και για τους λυράρηδές της, γνωστότερος εκ των οποίων είναι ο Κώστας Μουντάκης.

                                (''Γκρεμνα και γευσεις'' Οδοιπορικό στην Αλφά Μυλοποτάμου")

  ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ:

• Άγιος Xαράλαμπος, δίκλιτος. Tο τέμπλο φέρει χρονολογία 1880 και στο κλίτος των Tεσσάρων Mαρτύρων 1886.
  Παρεκκλήσια: Eυαγγελισμός της Θεοτόκου, Aγία Tριάδα και Προφήτης Hλίας.
  Eξωκλήσια: Άγιος Aντώνιος, Άγιος Γεώργιος, Mεταμόρφωση του Σωτήρα, Άγιος Nικόλαος.
  Συνοικισμοί: Σκορδίλο: Άγιος Γεώργιος (τέμπλο 1840).
  Kαλλέργο: Γενέθλιο της Θεοτόκου (τέμπλο 1882).
  Kοιμητηριακός ναός: Kοίμηση της Θεοτόκου.                
  EΦΗΜΕΡΙΟΣ:KAΡΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
   
                                                                                                                                             
  
  
  

  

  
  
   ΠΕΤΡΑ ΑΛΦΑΣ Ή ΑΛΦΟΠΕΤΡΑ:Από τα πολύ παλιά χρόνια η αλφόπετρα χρησιμοποιήθηκε απότους τεχνίτες - καλλιτέχνες της περιοχής, που με μοναδικά μεσάτο σφυρί και τη σμύλα. απέδιδαν πελέκια για σπίτια, καμπύλες για πόρτες, γωνιές και σταυρούς για τάφους, οικόσημα, σήματα, αγάλματα, σκαλίσματα διακόσμησης και τόσα άλλα καλλιτεχνήματα, που ήταν δυνατό 
  να βάλει στο νου του ο κάθε καλλιτέχνης.
  
  Όσον αφορά την ονομασία της, υπάρχει μια παράδοση που λέει πως πήρε το όνομα της από το χωριό Αλφα (πέτρα την Αλφάς). Μια άλλη παράδοση ισχυρίζεται πως λεγότανε έτσι επειδή ο τεχνίτης μπορούσε εύκολα να αλφαδιάζει με την πέτρα αυτή στις οικοδομές του. Στη συνέχεια από την «αλφά-πέτρα» πήρε και το όνομα του το μικρό χωριό που ιδρύθηκε κοντά στα λατομεία της πέτρας αυτής, δηλ. η Αλφα.
  Ωστόσο η αλφόπετρα ήταν και παραμένει ένα θαυμάσιο λατομικό προϊόν. Όσον αφορά την ύπαρξη και λειτουργία της βιοτεχνικής μονάδας κοντά στο ωραίο χωριό της Αλφάς, είναι μια αλήθεια. Οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος είναι δυνατό να βρει στη μονάδα αυτή, προϊόντα χρήσιμα για να στολίσει το σπίτι του. Είναι όμως βέβαιο πως και ο όποιος απαιτητικός τεχνίτης, θα βρει εκεί υλικά για να διακοσμήσει κάθε του έργου, να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό εργοδότη του.